Chiến thắng Hàm Rồng - Nam Ngạn - Vang mãi bản anh hùng ca bất tử

Năm 1965, trước sự leo thang chiến tranh của đế quốc Mỹ, chúng mở chiến dịch không kích miền Bắc với mục tiêu đánh phá các đầu mối giao thông quan trọng, hòng cắt đứt tuyến tiếp viện từ hậu phương lớn miền Bắc vào chiến trường miền Nam. Hàm Rồng - Nam Ngạn là cây cầu huyết mạch trên tuyến đường sắt Bắc - Nam, giữ vị trí chiến lược quan trọng. Nhận thức được tầm quan trọng này, Mỹ đã huy động lực lượng không quân hùng hậu với hàng trăm lượt máy bay nhằm đánh sập cầu Hàm Rồng, cắt đứt con đường tiếp tế quan trọng này.

(Ảnh tư liệu)

Đúng 13h ngày 3/4/1965, từng tốp máy bay phản lực dồn dập lao vào đánh phá Hàm Rồng. Trước đó, máy bay Mỹ đã mở cuộc tấn công ồ ạt vào cầu Đò Lèn, huyện Hà Trung, hòng phong toả lực lượng và cô lập Hàm Rồng để tấn công dứt điểm. Với thế trận hiệp đồng giữa bộ đội phòng không - không quân và dân quân tự vệ, quân và dân Hàm Rồng bám chắc trận địa, kiên cường chiến đấu với "thần sấm con ma" của đế quốc Mỹ.

Trong ngày 3/4/1965 – ngày đầu tiên đối đầu với sức mạnh không lực Hoa Kỳ, quân và dân ta đã bắn rơi 17 máy bay địch. Bị thất bại nặng nề, ngày 4/4/1965, đế quốc Mỹ đã huy động hàng trăm chiếc máy bay, điên cuồng trút bom đạn xuống Hàm Rồng và vùng phụ cận như Phà Ghép, Khoa Trường, Văn Trai... Ta đã điều động 2 tàu chiến của bộ đội Hải quân và Biên đội Míc 12 của Không quân Việt Nam, tạo nên "trận đồ bát quái" vây chặt lũ giặc trời. Đến 17h, trận chiến đấu vô cùng ác liệt kết thúc, quân và dân Hàm Rồng đã bắn rơi 30 máy bay Mỹ, nâng tổng số máy bay Mỹ bị bắn rơi trong 2 ngày 3 và 4/4/1965 lên 47 chiếc, làm nức lòng quân dân cả nước và bạn bè quốc tế. Đây là kỷ lục về thành tích tiêu diệt máy bay Mỹ trên bầu trời miền Bắc. Hàm Rồng chiến thắng đã tiếp thêm niềm tin, ý chí và sức mạnh của cả dân tộc quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược.

Từ năm 1965 đến năm 1973, quân và dân Hàm Rồng đã bắn rơi 117 máy bay, tiêu diệt, bắt sống nhiều giặc lái, góp phần cùng quân dân cả nước đưa cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược đến thắng lợi hoàn toàn.

Chiến thắng Hàm Rồng - Nam Ngạn đã ghi dấu nhiều tấm gương anh dũng, tiêu biểu là các phi công chiến đấu xuất sắc như Trung đoàn Không quân 921 - đơn vị đã lập công lớn khi bắn rơi nhiều máy bay địch. Đặc biệt, các chiến sĩ pháo cao xạ, lực lượng dân quân tự vệ đã thể hiện ý chí kiên cường, quyết tâm bảo vệ cây cầu bằng mọi giá.

(Ảnh tư liệu)

Một trong những tấm gương sáng chói trong trận chiến này là tấm gương chiến đấu kiên cường, anh dũng, trong đó hình ảnh nữ dân quân bé nhỏ làng Nam Ngạn Ngô Thị Tuyển khi ấy chỉ 42kg nhưng đã vác 2 hòm đạn nặng 98 kg, hơn gấp đôi trọng lượng cơ thể đã đi vào lòng hàng triệu trái tim người dân Việt Nam. Nữ Anh hùng Ngô Thị Tuyển đã trở thành biểu tượng cho ý chí chiến đấu quật cường của quân và dân Hàm Rồng – Nam Ngạn. 

Cầu Hàm Rồng - niềm tự hào của người dân Thanh Hóa

Chiến thắng Hàm Rồng - Nam Ngạn không chỉ bảo vệ vững chắc cây cầu huyết mạch mà còn giáng một đòn mạnh mẽ vào tham vọng xâm lược của đế quốc Mỹ. Trận chiến này khẳng định sức mạnh và ý chí kiên cường của quân dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa tinh thần chiến đấu quả cảm, trí tuệ quân sự và lòng yêu nước nồng nàn. Ngày nay, cầu Hàm Rồng vẫn sừng sững hiên ngang, trở thành biểu tượng lịch sử và niềm tự hào của dân tộc. Mỗi năm, vào dịp kỷ niệm chiến thắng Hàm Rồng, thế hệ trẻ Việt Nam lại có cơ hội ôn lại trang sử hào hùng của cha ông, từ đó hun đúc thêm lòng yêu nước và tinh thần trách nhiệm đối với Tổ quốc.

Chiến thắng Hàm Rồng - Nam Ngạn mãi mãi là một bản anh hùng ca bất tử, khắc ghi trong lịch sử hào hùng của dân tộc, nhắc nhở chúng ta về những hy sinh to lớn của thế hệ đi trước và trách nhiệm gìn giữ, phát huy truyền thống anh hùng của quê hương, đất nước.

Thu Hà