Cảnh báo gia tăng trường hợp bị chó, mèo, vật nuôi cắn, gây chấn thương

Theo ghi nhận tại 1 Trung tâm tiêm chủng trên địa bàn thành phố Thanh Hóa, trẻ em chiếm 90% trong các trường hợp bị súc vật tấn công. Hoàn cảnh bị tấn công chủ yếu xảy ra khi mọi người đi chơi, thăm hỏi, chăm sóc vật nuôi. Điều lo lắng nhất là rất nhiều vật nuôi tấn công người đã không được tiêm vắc xin phòng dại trước đó. Vào các đợt nghỉ dài, người dân tiếp cận với huyết thanh và vắc xin phòng dại cũng khó khăn, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Trường hợp bệnh nhân bị chó cắn đến Trung tâm tiêm chủng số 1 Thanh Hóa tiêm huyết thanh dại kịp thời (ảnh chụp ngày 13/2/2025).

Theo các chuyên gia y tế, bệnh dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do virus, lây truyền từ động vật sang người chủ yếu qua vết cắn hoặc vết cào, liếm của động vật bị dại lên trên da bị tổn thương. Ngoài ra, virus dại còn có thể lây truyền từ người sang người qua cấy ghép mô, phủ tạng; vết cắn hoặc tiếp xúc với chất tiết của người bị dại. Thời gian ủ bệnh dại ở người thông thường là từ 1-3 tháng sau phơi nhiễm, hiếm khi có trường hợp thời gian ủ bệnh ngắn dưới 9 ngày hoặc dài tới một vài năm. Thời gian ủ bệnh phụ thuộc vào tình trạng nặng nhẹ của vết cắn, vị trí của vết cắn có liên quan đến nơi có nhiều dây thần kinh, khoảng cách từ vết cắn đến não, số lượng virus xâm nhập. Vết cắn càng nặng và gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn.

Bệnh dại chủ yếu lưu hành ở các nước nhiệt đới. Các biểu hiện lâm sàng của bệnh dại trên người là sợ nước, sợ gió, co giật, liệt và dẫn đến tử vong. Khi đã lên cơn dại, tỷ lệ tử vong gần như 100% (đối với cả người và động vật). Tuy nhiên, bệnh dại trên người có thể phòng và điều trị dự phòng bằng vắc xin và huyết thanh kháng dại.

Ảnh minh họa.

Khi bị chó, mèo hoặc động vật hoang dại cắn hoặc gây tổn thương mọi người cần nhanh chóng tới các cơ sở y tế để được tư vấn, hướng dẫn dự phòng. Cần tuân thủ các biện pháp dự phòng để có hiệu quả tốt nhất. Đặc biệt những vết cắn vào các vùng nguy hiểm như đầu, mặt, cổ cần phải hết sức lưu ý. Dự phòng dại bằng huyết thanh và vắc xin là giải pháp duy nhất và hiệu quả nhất để bảo vệ tính mạng của người bệnh bị phơi nhiễm. Việc tự ý điều trị bằng thuốc nam, hoặc đi lấy nọc, đắp lá cây,…chưa được chứng minh có hiệu quả phòng bệnh, ngược lại có thể gây nguy hiểm, tạo điều kiện cho vi rút xâm nhập vào cơ thể nhanh chóng hơn hoặc gây ra các tình trạng nhiễm trùng cơ hội.

Theo hướng dẫn của các chuyên gia y tế, huyết thanh kháng dại được tiêm càng sớm càng tốt vào ngày đầu sau khi bị cắn. Trường hợp không thể tiêm vào ngày đầu sau khi bị cắn thì tiêm trong vòng 7 ngày sau mũi vắc xin đầu tiên. Tiêm vắc xin phòng dại sớm với số liều tùy thuộc miễn dịch với dại đã có trước đó, tình trạng vết cắn và tình trạng con vật theo dõi được. Đặc biệt khi tai nạn xảy ra mọi người cần rất sớm đến các cơ sở y tế để được sơ cứu, xử lý vết thương. Đồng thời phải tiêm ngay, càng sớm càng tốt huyết thanh kháng dại và vắc xin mới giúp ngăn chặn bệnh bùng phát và tử vong.

Thu Hiền